Wanneer je je verdiept in Fytotherapie (kruidengeneeskunde) gaat er een wereld voor je open. De fytotherapie is gebaseerd op een schat aan kennis en ervaring die wortelt in een heel ver verleden. De mens begon planten te gebruiken door observatie van de dieren die zij om zich heen zagen, door gebruik te maken van het intuïtieve en instinctieve gedrag van deze dieren. Ook bij onze hedendaagse, gedomesticeerde paarden is het oerinstinct qua kennis van planten en struiken nog steeds aanwezig. De hedendaagse Fytotherapie kan helpen ter ondersteuning of ter genezing van kwalen bij paarden. Ook zien we tegenwoordig steeds meer dat paardeneigenaren een pluktuin aanleggen voor hun paarden. Wat kan je hier nou inzetten? Dit keer de Artisjok.
Artisjok-Cynara Scolymus
De belangrijkste eigenschappen en indicaties voor inwendig gebruik van de Artisjok zijn:
Ontgiftend kruid
- Galvormend
- Galdrijvend
- Stimuleert de leverfunctie
- Ondersteunt de leverreiniging
- Lever drainerend
- Licht urinedrijvend
Spijsverteringsstelsel
- Galvormend
- Gal drijvend
- Werkt ontkrampend op de galwegen
- Bevordert de vertering van vetten
- Helpt bij het voorkomen van galstenen
- Stimuleert de leverfunctie
- Levercel herstellend
- Levercel beschermend
- Ondersteunt de leverreiniging
- Lever drainerend
- Bevordert de eetlust
- Verlaagt het cholesterol
Bloedsomloop
- Verlaagt het cholesterol (preventie aderverkalking)
Geschiedenis van de plant
De oorsprong van artisjok ligt vermoedelijk in Carthago en Klein-Azië en is afkomstig van de wilde artisjok, de kardoen, die in de oudheid ook al door de Romeinen gekend was. In de 15de eeuw werd artisjok reeds algemeen gebruikt in Zuid- en West-Frankrijk. Voor de oude Grieken was een feestmaal niet compleet zonder de artisjok, die “cynara” heette. Ook de Romeinen hadden de smaak gauw te pakken en exporteerden de plant tot ver buiten hun grenzen. De artisjok, in het Latijn Cynara scolymus, is een van die zeldzame levensmiddelen die zich tegelijk als voedingsmiddel en als medicijn op een schitterende loopbaan kunnen beroemen. Reeds in de Middeleeuwen werd hij gebruikt vanwege zijn heilzaam effect op lever en nieren. Vanaf de 15de eeuw verscheen hij regelmatig op tafel bij Franse koningen. Volgens Aurelius kan niets de artisjok vervangen om zenuwen en klieren te versterken. De Portugese arts Castro, die in de 16de eeuw de geneeskunst vooral in Pisa beoefende en de feniks van de geneeskunde werd genoemd, schreef een afkooksel van artisjok voor om de koorts tegen te gaan.
Al voor de jaartelling was de artisjok een geliefde delicatesse bij de Egyptenaren en de Romeinen. Ook de Franse edelen waren er dol op. Tot in de 18e eeuw werd het eten van artisjokken beschouwd als een teken van rijkdom. Ook in onze tijd wordt de plant beschouwd als een delicatesse, die bovendien makkelijk in de tuin te kweken is. mee dat wijn niet goed bij Artisjokken eet je lekker langzaam, blaadje voor blaadje Hierdoor is het een ideaal aperiefhapje. Daarna kan men de bodem gebruiken in een salade of als begeleider van het hoofdgerecht.
Artisjokken worden het hele jaar aangevoerd vanuit Frankrijk, Egypte, Spanje en Italië.Er zijn verschillende rassen. De hoofdkleur is groen, maar er bestaan ook grijs-groene en groen-violette soorten.
Artisjoksap is ook de grondstof voor de liqueur ‘Cynar’.
Eigenschappen
De artisjok moet er gezond uitzien en de schubben moeten goed gesloten zijn. Als de puntjes van de schubben zwart zijn betekent dit dat de artisjok al te lang geplukt is. De stengel moet nog lichtjes vochtig zijn, stevig aanvoelen en licht van kleur zijn. Hoe verser de artisjok, hoe beter de zachte en licht bittere smaak uitkomt.
Gebruik
Gebruik het blad van de artisjok. Meng de bladeren door het voer. In verse vorm is de maximale dosering 80 gram per 100 kilogram lichaamsgewicht per dag, in gedroogde vorm is de maximale dosering 40 gram per 100 kilogram lichaamsgewicht per dag.
