Wanneer je je verdiept in Fytotherapie (kruidengeneeskunde) gaat er een wereld voor je open. De fytotherapie is gebaseerd op een schat aan kennis en ervaring die wortelt in een heel ver verleden. De mens begon planten te gebruiken door observatie van de dieren die zij om zich heen zagen, door gebruik te maken van het intuïtieve en instinctieve gedrag van deze dieren. Ook bij onze hedendaagse, gedomesticeerde paarden is het oerinstinct qua kennis van planten en struiken nog steeds aanwezig. De hedendaagse Fytotherapie kan helpen ter ondersteuning of ter genezing van kwalen bij paarden. Ook zien we tegenwoordig steeds meer dat paardeneigenaren een pluktuin aanleggen voor hun paarden. Wat kan je hier nou inzetten? Dit keer de Citroenmelisse.
De belangrijkste eigenschappen en indicaties voor inwendig gebruik van de Citroenmelisse zijn:
Spijsverteringsstelsel
- Stilt de kramp
- Braak stillend
- Spijsvertering bevorderend
- Galvormend
- Wind drijvend
Voor merries
- Krampstillend op de baarmoeder
- Harmoniseert de baarmoeder
Stress, mentale en of emotionele onbalans
- Kalmerend
- Ontspannend
- Bevordert de slaap
- Opbeurend
- Revitaliseren van het zenuwstelsel
- Emotioneel stabiliserend
- Verbeterd het denkvermogen
- Verbeterd het geheugen
- Psychisch stimulerend
- Kalmeert het hart, vertraagt de hartslag, verwijd bloedvaten en verlaagd de bloeddruk
Geschiedenis van de plant
Een kruid afkomstig uit met Midden-Oosten, maar het was ook al bekend bij de Grieken, die het kruid 'melisophyllon' noemde en de Romeinen, die het 'apiastrum' noemde, Plinius schreef dat het kruid zo sterk werkte dat het aan een zwaard gebonden, het bloed aan het zwaard onmiddellijk deed stollen. Zowel Plinius als Dioscorides roemde het kruid om zijn wond helende en ontstekingsremmende werking. De Arabieren uit de 10de eeuw prezen de werkzaamheid als hartversterkend middel en het gunstige effect bij zwaarmoedigheid. Via Spanje kwam het via monniken naar de rest van Europa, waar het vanaf de 10de eeuw in gebruik was als hartversterker, tegen melancholie. De levensverlengende kwaliteiten werden geroemd, dagelijks gebruik zou verjongend werken. Ook zou het een "smachtende aard" versterken. Monniken gebruikten het bij een kater, flauwtes en hartklachten. Het kruid werd/wordt door imkers op bijenkorven en kasten gewreven om de bijen de weg naar de kas makkelijk te laten terugvinden, maar ook om nieuwe bijen te lokken, dit zou zeer goed kunnen werken omdat de etherische olie in de plant chemisch sterk lijkt op een feromoon dat bijen zelf produceren. Citroenmelisse werd zeer gewaardeerd door Paracelsus, die meende dat het kruid een mens weer tot leven kon wekken, hij bereidde een drank die hij 'primum ens melissa' noemde, met dit doel voor ogen. Keizer Karel V dronk iedere morgen Karmelietenwater, waarvan Citroenmelisse het hoofdingrediënt was, Karel V was de zoon van Philips de Schone en Johanna de Waanzinnige, mogelijk dacht hij dat hij door het dagelijks drinken van het Karmelietenwater kon vrijwaarden van erfelijke krankzinnigheid die rondwaarde in zijn familie. Uitwendig werd het gebruikt bij reuma. in het begin van de 20ste eeuw werd het toegepast bij 'geestelijk zwakke' vrouwen ter bestrijding van humeurigheid, het verdreef de melancholie.
Eigenschappen
De plant wordt tot een meter hoog. Citroenmelisse bezit sterk vertakte wortelstokken, waarmee het kruid zich overal verspreidt. Het blad is zacht en behaard en bezit dikke nerven, de bladrand is rond gekartelde bladeren staan tegenover elkaar. De bloemen zijn klein en onopvallend, de kleur is zachtgeel tot vuilwit, ze staan in schijnkransen in de bladoksels, de bloeitijd is van juni tot september. De smaak is die van een wat bittere citroen, de geur is een frisse citroengeur. Een plant die graag wat vochtig staat en in de zon, maar in principe kan ze overal aarden. Trekt veel bijen aan.
Gebruik
Let op: bij verminderde werking van de schildklier en bij een lage bloeddruk alleen gebruiken na overleg met je dierenarts**.**
Gebruik de bladeren of het bovengrondse kruid. Droog dit en geef het in gedroogde vorm door het voer. In gedroogde vorm 40 gram per 100 kg lichaamsgewicht per dag. Gebruik niet langer dan twee weken achter elkaar.
