Wanneer je je verdiept in Fytotherapie (kruidengeneeskunde) gaat er een wereld voor je open. De fytotherapie is gebaseerd op een schat aan kennis en ervaring die wortelt in een heel ver verleden. De mens begon planten te gebruiken door observatie van de dieren die zij om zich heen zagen, door gebruik te maken van het intuïtieve en instinctieve gedrag van deze dieren. Ook bij onze hedendaagse, gedomesticeerde paarden is het oerinstinct qua kennis van planten en struiken nog steeds aanwezig. De hedendaagse Fytotherapie kan helpen ter ondersteuning of ter genezing van kwalen bij paarden. Ook zien we tegenwoordig steeds meer dat paardeneigenaren een pluktuin aanleggen voor hun paarden. Wat kan je hier nou inzetten? Dit keer de Den.
De belangrijkste eigenschappen en indicaties voor inwendig gebruik van de Den zijn:
Luchtwegen:
- Slijmoplossend
- Los maken van slijm
- Bevordert het ophoesten van slijm
- Weert infecties
- Weert ontstekingen
Let op: niet gebruiken tijdens de dracht.
Geschiedenis van de plant
De Den is een Mythische boom in het Verre Oosten, symboliseert het leven, een lang leven en onsterfelijkheid. In Schotland stijgt het tot de rang van nationale boom. Eeuwenlang wordt grenen gebruikt vanwege zijn therapeutische eigenschappen. Dennennaaldextracten werden traditioneel gebruikt door indianen in Canada om scheurbuik te voorkomen. Dit ontdekte de Fransman Jacques Cartier toen hij in 1534 voor het eerst de Golf van Saint Lawrence verkende.
Hippocrates gebruikte zijn oleohars om longontsteking en luchtweginfecties te behandelen. Dioscorides adviseerde het afkooksel van dennenappels in een wijn om de hardnekkige hoest bij consumenten (tuberculose) en bij mensen met longzweren te bestrijden.
Eigenschappen
De bladen van de grove den zijn naaldvormig en staan met twee tegelijk op korte loten. De den heeft ook lange loten met verspreid staande naalden. De lange loten zorgen voor de lengtegroei. De grijsgroene naalden zijn gedraaid en kunnen tot 8 cm lang worden.
De den is van een spar en de zilverspar te onderscheiden onder andere omdat de den korte loten heeft met de naalden bij elkaar staand en bij de sparren verspreid op de lange loten. Ook heeft de den ronde naalden en de spar platte, driehoekige of vierhoekige.
De grove den kan 25-35 m hoog worden en heeft een penwortel, waarmee ook uit grotere diepte water opgenomen kan worden. Bij de bosbouw wordt de grove den na 80 tot 120 jaar gekapt. De bomen kunnen echter veel ouder worden. In Zweden staat een zevenhonderdjarige boom.
Jonge bomen hebben een kegelvormige kroon. Oudere bomen hebben een meer schermvormige kroon en een hoge stam. De onderste takken zijn afgestorven en zitten deels nog aan de stam vast. De jonge schors aan de top van de boom is glad en grijsgeel van kleur. Op oudere leeftijd wordt er een ruwe plaatvormige schors gevormd. De plaatjes van de schors zijn vrij klein.
De jonge kegels zijn groen en kleuren later donkergrijsbruin. De kegels kunnen tot 7 cm lang worden en zitten twee aan twee of in groepjes aan kromme steeltjes. Bij beschadiging van de boombast komt er kleverig hars met een karakteristieke geur uit, wat de wond beschermt tegen infecties.
Gebruik
Gebruik de bladknoppen of bladscheuten (de naalden). Kook deze gedurende een kwartier in water en laat het afkoelen. Scheid daarna de naalden van het water door te zeven. Het afgekoelde water kan vanuit de waterbak gegeven worden of maak er bijvoorbeeld een muesli papje mee.
