Het weer wordt guur, kouder en nat. De herfst is aangebroken! Veel paarden verhuizen van de wei naar de paddock of stal. En ook de wintervacht gaat groeien. Met die vacht komt ook altijd weer de vraag: heeft mijn paard een deken nodig?
Dekens zijn regelmatig onderwerp van gesprek en discussie onder paardeneigenaren. Wanneer doe je nu wel of geen deken op? In theorie zal een gezond paard geen deken nodig moeten hebben en van zichzelf genoeg wintervacht aanmaken. De groei van de wintervacht van paarden in de natuur wordt bepaald door het daglicht. Dit betekent dat de voorbereiding voor de wintervacht al start na de langste dag in juni en het verliezen van de haren weer start na de kortste dag in december. Maar er zijn natuurlijk altijd uitzonderingen. Er zijn (voornamelijk warmbloedpaarden) die minder wintervacht aanmaken. Er zijn oudere paarden die moeite hebben met het aanmaken van voldoende wintervacht. Er zijn paarden zonder schuilmogelijkheid in de stal die het koud krijgen bij veel wind en regen. En er zijn paarden die geschoren worden en geen wintervacht meer hebben. In deze gevallen is een deken noodzakelijk. Maar hoe maak je nu de keuze voor de juiste deken?
Welke dekens zijn er?
Er zijn diverse dekens op de markt:
- Regendekens
- Winterdekens
- Staldekens
- Zweetdekens
- Uitrijdekens
- Vliegendekens
- Eczeemdekens
- Zomerdekens
Regendekens zijn goede waterdichte dekens, zonder vulling. Een laag fleece is wel mogelijk. Winterdekens zijn dekens met een vulling. Je hebt diverse vullingen. Des te meer gram/m2, des te warmer de deken is. Ze zijn er waterdicht, maar ook als staldeken. Staldekens zijn ook dekens met vulling, maar niet waterdicht. Zweetdekens worden vaak gebruikt na het werk als paarden bezweet zijn. Uitrijdekens worden gebruikt bij de warming-up en cooling down met kouder weer en/of bij geschoren paarden. Deze hebben een zadeluitsparing of een gedeeltelijke bedekking voor het longeren of de stapmolen. De laatste drie zullen over het algemeen alleen in de zomer gebruikt worden bij veel vliegen, gevoeligheid voor insecten of UV-licht en eczeem.
Hoeveel gram moet een deken hebben?
Het gramgewicht van een paardendeken geeft het vulgewicht aan en niet het totale gewicht van de deken. Afhankelijk van het vulgewicht vervult de deken een verschillende functie. Ongevoerde regendekens met een vulling van 0g/m² zijn geschikt voor paarden die in buiten en in open stallen worden gehouden in aanhoudende regen rond 10 graden met een minder goede wintervacht. Gevoerde regen- en winterdekens van 50-100 gram kunnen in de overgangsperiode worden gebruikt, omdat zij slechts in beperkte mate warm houden, maar wel een betrouwbare bescherming tegen regen bieden. Dekens van 200 g/m2 of meer kunnen worden gebruikt wanneer de temperatuur rond nul graden of lager ligt, afhankelijk wat de behoefte van je paard is. Voor extreem koude temperaturen en geschoren paarden dien je dekens te gebruiken met een zo nodig nog dikkere vulling. Geschoren paarden moeten altijd een deken op om het gebrek aan bescherming tegen de kou te compenseren.
Geschoren haflinger
Hoeveel dekens heb je nodig?
Hoeveel dekens een paard nodig heeft, hangt sterk af van de houding van het paard, zijn trainingstoestand en zijn lichamelijke conditie. Een zweetdeken is altijd prettig. Het is fijn voor op de trailer en het helpt drogen. Paarden die ook in de winter worden getraind en niet zoveel wintervacht krijgen of geschoren worden, hebben een gevoerde regen- en winterdeken nodig als zijn naar buiten gaan. Een staldeken kan op stal gebruikt worden. Voor het rijden en wandelen in de winter is voor deze paarden een uitrijdeken nuttig, die de nierstreek tegen de kou beschermt en voldoende bewegingsvrijheid in de schouderstreek toelaat. In de zomer bieden vliegendekens een aangename verlichting voor het paard, zowel in de paddock als tijdens ritten wanneer het paard veel last heeft van insecten. Paarden die overreageren op insectenbeten met jeuk zouden tijdens het weideseizoen steeds een eczeemdeken moeten dragen. Zelf vind ik een linersysteem heel handig. Hierbij koop je 1 waterdichte regendeken en daarbij behorende staldekens/liners met verschillende vullingen die je er onder kunt doen.
Welke maat heeft mijn paard nodig?
Net als bij confectiekleding variëren de maten en pasvormen van paardendekens enigszins van merk tot merk. Doorslaggevend is hier niet alleen de gemeten ruglengte, maar ook de totale snit in de borst-, hals- en schouderpartij. Om de juiste maat van een paardendeken te bepalen, meet je de lengte van de rug van het paard vanaf het hoogste punt van de schoft tot het begin van de staart. De maten van paardendekens variëren in stappen van 10 cm, zodat het gemakkelijk is de juiste deken te vinden. Kijk bij het kopen van een geschikte paardendeken goed naar de snit van de deken bij het passen: een paard met een diepe hals past niet elke deken die past bij een paard met dezelfde ruglengte maar een smalle borst.
De rode deken is duidelijk te groot
Tot slot
Er is geen vaste richtlijn voor types dekens bij types paarden. Ieder paard zal individueel bekeken en beoordeeld moeten worden. Welke paardendeken bij welke temperaturen zinvol is, wordt bepaald door de leeftijd, de gezondheidstoestand, de vachtconditie en/of de manier waarop het paard wordt gehouden. Een paard bedekken in de winter betekent dat de natuurlijke thermoregulatie van het paard wordt verstoord. Daarom moet zorgvuldig worden overwogen of een deken echt nodig is, dan wel of het paard überhaupt moet worden geschoren.