In een eerdere blog heb ik uitgelegd wat een Paddock paradise is. Maar er zijn nog meer varianten met een tracksysteem. Een ervan is de equihabitat. In deze blog lees je daar meer over.
De basis van een equihabitat bestaat uit een tracksysteem, net als bij een paddock paradise. Meer informatie hierover kun je vinden in de blog https://www.equinemarkt.nl/blog/568-huisvesting-paddock-paradise. Een equihabitat gaat hier nog een stapje verder in. Naast aandacht voor beweging en verschillende ondergronden, is er in een equihabitat ook veel aandacht voor andere bewoners. Bij de inrichting van de equihabitat wordt, naast het tracksysteem, ook rekening gehouden met woon- en verblijfplaatsen van andere dieren zoals amfibiën, insecten, vogels en andere zoogdieren. Denk hierbij aan nestkasten, bloemenstroken, insectenhotels, takkenril of -wal, enzovoorts.
Daarnaast wordt er gewerkt met ecologisch verantwoord materiaal, veel beplanting, het ontwikkelen van een divers en kruidenrijk grasland, veel biodiversiteit en natuurlijk veel beweging en goed ruwvoer voor de paarden. De paarden zullen dan ook het grootste gedeelte van de dag op de track verblijven met hooiplaatsen en hooguit een paar uur per dag op de wei staan. Zo krijgen de weides voldoende rust voor herstel, waardoor de biodiversiteit kan toenemen. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat weidegang op traditionele landbouwweides en te weinig beweging de oorzaak zijn van veel gezondheidsproblemen. Het beste is om de paarden niet te vroeg op de wei te laten. In het voorjaar ontwikkelen de grassen en kruiden zich. Wanneer het gras in het zaad komt, kun je de weidegang langzaam opbouwen. Door het terrein handig in te richten met kleinere snackweitjes en meer plantzones met bomen en struiken, geef je ruimte aan de natuur en creëer je meer voedsel op minder oppervlakte. Daarnaast is je voedsel gevarieerder met verschillende grassoorten, kruiden, struiken en bomen. Het integreren van rotsen waartussen likstenen kunnen aangebracht worden als ook hindernissen zoals boomstammen op de track zijn een meerwaarde.
Diverse grassen in de wei
Oppervlakte
Om een goede equihabitat aan te leggen heb je natuurlijk grond nodig. Het originele paddock paradise concept is gebaseerd op veel grotere stukken grond in Amerika. In België en Nederland zijn de stukken grond waarop wij paarden houden, veel kleiner. Maar met een goede indeling en creativiteit, kun je ook op een kleinere oppervlakte tot een mooie equihabitat komen. Wil je echt tot een goed ecologisch evenwicht komen, zodat je 100% je voeding van eigen land kunt halen en volledig van eigen mest kunt bemesten, heb je 1 ha per paard nodig. Heb je minder land, zul je hooi moeten bijkopen en je mest af moeten laten voeren.
Bij de aanleg is het goed om rekening te houden met delen die ook geschikt zijn voor de winter als het nat is en met delen die je af kunt sluiten als ze te nat worden. Denk aan delen met verharding, zand en eventueel drainage. Wil je een waterdoorlatende verharding, kun je heel goed lava gebruiken. Dit valt qua kleur mooi weg in de bodem en geeft een goede stabiliteit.
Materiaal
De omheining van een equihabitat bestaat uit duurzaam materiaal dat goed in het landschap past. Denk hierbij aan kastanjehouten palen en een donkere tint schrikdraad, zodat het mooi opgaat in de omgeving. Gecreosoteerd, gerecyclede plastic of geïmpregneerde palen lekken uit en vergiftigen zo het bodemleven. wanneer je palen en draad gaat plaatsen, maak dan mooie ronde vormen en afgeronden hoeken, zodat de paarden ook in galop veilig kunnen passeren. Plaats de eetbare/niet-giftige (!) bomen en struiken afgeschermd van de paarden, anders eten ze ze meteen kaal en sterven af. Gebruik hierbij ook duurzame palen met donker draad of lint, zodat het mooi wegvalt. Let er op dat daar wel voldoende afstand tussen zit, anders lekt het stroom. De paarden zullen een deel snoeien, maar nemen tegelijkertijd ook genoeg afstand van het draad om geen tik te krijgen. Je zult daarom ook zelf een deel moeten snoeien. Het afval kun je weer aan de paarden voeren. Gebruik een stroomapparaat met voldoende stroom, minimaal 8000 volt en 2 joule voor paarden.
Geschilde kastanjepalen zijn robuust en geven een natuurlijke uitstraling
Ook voor de track en verrijking als een verharding, boomstammen of heuvel dient er gebruik gemaakt te worden van duurzame en natuurlijke materialen zoals lava of zand. Gebruik boomstammen van bomen die niet giftig zijn, zoals wilg en berk. Zo kunnen de paarden veilig de bast van de stammen snoepen. Robinia palen worden veel verkocht, maar deze kun je niet gebruiken. Ze zien er mooi uit, maar zijn giftig voor de paarden. Asfalt, gebroken puin of tapijtsnippers horen niet in een equihabitat.
En niet onbelangrijk: zorg altijd dat het veilig is!
(Drink)water en bemesting
Natuurlijk kiezen we ervoor zoveel mogelijk water te geven via opvang van regenwater. Plaats een goot langs de schuilstal en vang het regenwater op in een goede regenton, die weer uitkomt in een drinkbak. Bij voorkeur zoveel mogelijk van hout, maar opvangen in een ibc-vat is bijvoorbeeld een goed alternatief. Ook een poel kan een drinkwater voorziening zijn. Zeker als deze grondwaterdiepte heeft of regenwater op kan vangen, zoals een wadi. Maar wanneer je een droge zomer hebt, zoals dit jaar, ontkom je niet aan het geven van drinkwater of water uit een grondwaterpunt. Laat je grondwater testen, zodat je zeker weet dat het drinkbaar is voor paarden en niet teveel metalen bevat, zoals ijzer. Dit is vak het geval wanneer je waterpunt niet diep genoeg is.
Kunstmest is not done in een equihabitat. Bemesting gebeurt met compost of bokashi van paardenmest. Eventueel tekorten in mineralen of sporenelementen kunnen aangevuld worden met natuurlijke bodemverbeteraars, zoals lavameel. Een goed bodemleven is de basis voor gezonde gewassen en dus goed ruwvoer. De bemesting wordt niet afgestemd op maximale opbrengst van suiker- en eiwitrijke gewassen maar is vooral afgestemd op het ontwikkelen van een voor paarden gezond kruidenrijk grasland.
Compostbakken met paardenmest
Kruidenrijk
Een weide in een equihabitat bestaat voor maximaal 20% uit Engels raaigras. De overige 80% bestaat uit andere grassoorten, zoals timothee of roodzwenk, kruiden en bloemen. Zo krijgen ze gevarieerde voedingsstoffen binnen en wordt het suiker- en eiwitgehalte beperkt. Wil je toch iets meer eiwit in je weide, voeg dan esparcette en/of luzerne toe aan je mengsel. Een kruidenrijk grasland trekt ook weer nuttige insecten, vlinders en weidevogels aan.
Naast kruiden in de weides, wordt 5-10% van de oppervlakte van je equihabitat gebruikt voor kruiden- en/of bloemenstroken. Leg deze aan in een gedeelte waar de paarden niet bij kunnen. Hierdoor kunnen de kruiden zich goed ontwikkelen en kunnen de eenjarige kruiden goed uitzaaien. Deze faunaranden zijn goed voor de biodiversiteit. Ook deze trekken vlinders en nuttige insecten aan. Maar ook vogels vinden er voedsel en de randen kunnen een schuilplaats zijn voor konijnen, hazen, egels en andere kleine zoogdieren. Je kunt je paarden voeren van deze stroken door af en toe wat kruiden los te plukken en aan te bieden in bijvoorbeeld een snacknetje. Als ze uitgebloeid zijn, kun je een deel van de zaden oogsten en bewaren om volgend jaar in te zaaien, maar laat ook een deel zitten voor de vogels.
Bomen en ander hout
Bomen en struiken zijn onmisbaar in een equihabitat. Niet alleen zorgen ze voor diversiteit in het dieet, maar ze dienen ook als schuilplek en geven schaduw. Let er wel op dat je veilige bomen en struiken plant, zoals wilg (zowel in struik- als boomvorm), meidoorn, haagbeuk, berk, linde, roos of fruitbomen. De bomen kun je los planten, struiken kun je weer samen planten als bosje of haag. Snoeihout kan dan ook prima gevoerd worden aan de paarden en natuurlijk is ook een fruit een lekkernij. Geef hier niet teveel van vanwege de suikers!
Lange flexibele of dikkere takken kunnen gebruikt worden voor een takkenwal of -ril. Deze dienen als ruwvoer, afscherming en natuurlijke schuilplaats voor de paarden, maar ook als schuil- of nestplaats en voedsel voor vogels, egels, insecten, amfibiën en kleine knagers. Het geeft een natuurlijke uitstraling en kan dus goed als afscherming gebruikt worden.
Haag van haagbeuk
Uitgebloeide zonnebloemen hangen te drogen. Het zaad wordt volgend jaar weer gebruikt voor nieuwe bloemen. De overige uitgedroogde bloemen hebben we laten staan, zodat de vogels de zonnebloemen kunnen oogsten.
Konijnenhol
Korenbloemen in de bloemenstrook, deze wordt druk bezocht
Uilenkast in een hoge berkenboom
Berkenbomen met hedera. Buiten het bereik van de paarden, een broedplaats voor diverse vogels.
Een extra voerplek voor de vogels
Insectenhotels