Ondeugden of niet?
Wanneer men spreekt over stalondeugden of stalgebreken bij paarden heeft men het over kribbebijten, luchtzuigen, weven et cetera. Persoonlijk vind ik de benamingen stalondeugden en stalgebreken totaal achterhaald, ik vind het namelijk stereotype gedragingen van paarden die ze vanwege een bepaalde oorzaak uitvoeren om zich beter te voelen, ze zoeken een alternatieve oplossing voor hetgeen ze missen; "het is geen abnormaal gedrag wat ze vertonen, maar normaal gedrag in een abnormale situatie" (heel mooi beschreven in de documentaire "Vanuit het paard" door Machteld van Dierendonck, Klinisch Etholoog) .
We kunnen dus stellen dat stalondeugden aangeleerde gedragingen zijn. Maar waar wordt dit nou door veroorzaakt?
- Een stal is een onnatuurlijke omgeving voor een paard, paarden die veel binnen staan zullen zich gaan vervelen, vooral als ze in "dichte" (aan drie kanten) stallen staan.
- Stress
- (Te) weinig sociaal contact met soortgenoten
- (Te) weinig ruwvoer
Hoe voorkom ik "stalondeugden"?
Er zijn vele manieren en hulpmiddelen om stalondeugden tegen te gaan. Voorbeelden zijn antiweefrek, muilkorf en luchtzuigband. Deze middelen worden veelal afgeraden. Je voorkomt alleen maar dat je paard het gedrag kan uitvoeren, maar je neemt niet de stressfactor weg en je leert het gedrag ook niet af. Je pakt dus niet de oorzaak aan en dit is juist heel onvriendelijk. Vaak zie je ook dat deze middelen ertoe leiden dat het paard een ander stalondeugd gaat ontwikkelen. Gedrag is niet zomaar af te leren, zeker stereotypieën niet. In alle gevallen wordt aangeraden om met een gedragstherapeut aan de slag te gaan en niet zomaar zelf wat te proberen. Vaak worden de technieken door ondeskundige mensen nét niet helemaal goed uitgevoerd, waardoor je het probleem alleen maar verergert.
Wat altijd wél goed is, is om de natuurlijke leefomstandigheden zoveel mogelijk na te streven. Dus zorg voor voldoende weidegang, sociaal contact en rust. Ook de mogelijkheid om continue ruwvoer te eten (hier bestaan bijvoorbeeld slow-feeders voor), afwisselende training en speeltjes zorgen voor verbetering van de leefomstandigheden van je paard.
