De vachtkleur van een paard is genetisch bepaald. Alle kleuren worden samengesteld uit twee basiskleuren: zwart en vos. Verschillende factoren en genen bepalen de kleuren en kleurpatronen van de vacht. In deze blog bekijken we een van de bekendste bont patronen: tobiano.
Tobiano kennen we ook wel als platenbont. Het is een witpatroon bij paarden dat kan voorkomen op alle vachtkleuren. Het paard wordt er mee geboren en het witpatroon blijft het hele leven hetzelfde. De naam tobiano komt uit Argentinië. In de 19e eeuw werd de cavalerie tijdens de bevrijding van Buenos Aires geleid door een generaal genaamd Tobias. Hij en zijn troepen reden op Braziliaanse paarden met het tobianopatroon. Deze kleur kwam zelden voor in Argentinië en werd onderverdeeld bij alle andere witpatronen. In Argentinië is het de gewoonte om onbekende kleuren te vernoemen naar paarden of personen waarmee ze geassocieerd worden. In dit geval is tobiano dus vernoemd naar Tobias en de bonte paarden van zijn devisie.
Het tobianopatroon komt bij veel rassen over de hele wereld voor. Bij een aantal stamboeken is tobiano niet toegestaan als kleur, zoals bij het welsh pony stamboek of de friezen.
Tobiano is een dominant gen. Dat wil zeggen dat er maar 1 gen doorgegeven hoeft te worden om zich te kunnen uiten. Wanneer een hengst of merrie homozygoot tobiano is, zal er altijd een bonte nakomeling geboren worden. Tobiano kan ook nog voorkomen in combinatie met andere witpatronen. Een van de bekendste combinaties is tovero, een combinatie van tobiano en overo.
Er zijn verschillende kenmerken waaraan tobiano's herkent kunnen worden maar ze hoeven niet over elk van deze kenmerken te beschikken.
Wit loopt over de rug.
Witte benen, meestal alle vier ten minste tot de hak en knie.
De staart is meestal wit met een gekleurd puntje aan het uiteinde van de staartwortel.
De randen van de aftekeningen zijn scherp, soms loopt op de huid onder de witte haren door nog een randje van gekleurd pigment waardoor het lijkt alsof de vlek een schaduw heeft.
Géén blauwe ogen.
Gekleurde vlek op de borst en in de flanken.
Kleine gekleurde vlekjes op de onderbenen met name bij de hoeven.
Aftekeningen op het hoofd worden niet door het tobiano-patroon veroorzaakt.
Soms komt het voor dat de vlekken zich niet uiten terwijl het paard wél tobiano is. Dit wordt ook wel 'slipped tobiano' genoemd. Vaak kun je deze paarden herkennen doordat ze veel wit aan de benen hebben maar weinig wit of geen wit aan het hoofd. Iets wat eigenlijk niet voorkomt bij andere paarden, paarden met weinig wit op het hoofd hebben ook weinig wit aan de benen en andersom.
Deze paarden kunnen echter wel weer een bontpatroon doorgeven wat soms voor verbazing kan zorgen wanneer men denkt twee eenkleurige paarden te kruisen en er toch een bontveulen geboren wordt.
Ook is het bij tobiano mogelijk dat het paard enkel een gekleurd hoofd heeft terwijl de rest van het lichaam wit is, dit wordt vaak moroccan genoemd. Dit kan verward worden met het medicine hat-patroon, maar dat komt alleen voor bij sabino en overo. Wanneer een tobiano toch het medicine hat-patroon vertoond zal er sprake zijn van tovero en is een van de ouders overo gevlekt of ook tovero.