Wanneer je je verdiept in Fytotherapie (kruidengeneeskunde) gaat er een wereld voor je open. De fytotherapie is gebaseerd op een schat aan kennis en ervaring die wortelt in een heel ver verleden. De mens begon planten te gebruiken door observatie van de dieren die zij om zich heen zagen, door gebruik te maken van het intuïtieve en instinctieve gedrag van deze dieren. Ook bij onze hedendaagse, gedomesticeerde paarden is het oerinstinct qua kennis van planten en struiken nog steeds aanwezig. De hedendaagse Fytotherapie kan helpen ter ondersteuning of ter genezing van kwalen bij paarden. Ook zien we tegenwoordig steeds meer dat paardeneigenaren een pluktuin aanleggen voor hun paarden. Wat kan je hier nou inzetten? Dit keer het Herderstasje.
De belangrijkste eigenschappen en indicaties voor inwendig gebruik van het Herderstasje zijn:
Voor merries:
- Bloedstelpend bij baarmoederlijke bloedingen
- Opwekken van weeën
- Bevordert de contracties van de baarmoeder
Let op: Niet gebruiken tijdens dracht en het zogen!
Geschiedenis van de plant
Herderstasje komt oorspronkelijk ut het Middellandse Zeegebied, maar heeft zich overal verspreidt, behalve in de tropen. Het gebruik van Herderstasje als voedsel gaat tenminste 8000 jaar terug. Archeobotanische resten die Herderstasje bevatten zijn blootgelegd tijdens de opgraving van Catal Huyuk in Turkije (ca. 5950 v. Chr.). De zaden werden ook teruggevonden in de maag van de Tollundman, het beroemde veenlijk uit Denemarken, dat dateert uit het begin van onze jaartelling. Voor zo'n alom tegenwoordige plant is er verrassend weinig over geschreven in de oudheid, maar ook in de Middeleeuwen. Het werd wel zeer algemeen gebruikt tegen bloedingen, huidziekten, en om onzichtbaarheid te bewerkstelligen. Hildegard von Bingen gebruikte Herdertasje als een bloedstelper en voor dit zelfde doel bij bloedneuzen. Tijdens de Engelse Middeleeuwen werd het tegen kiespijn gebruikt, het was dan wel zaak dat de patiënt het takje Herdertasje links in de mond deed als de pijn rechts zat en omgekeerd. in de volksgeneeskunde werd het gebruikt bij een te sterke menstruatie en bij de bevalling. Tijdens WOI had de reguliere geneeskunde grote interesse voor het kruid, omdat men naar een middel zocht om twee klassieke geneesmiddelen te vervangen, die schaars waren geworden door de oorlog, namelijk Moederkoren en de Canadese Geelwortel. Ook binnen de traditionele Chinese geneeskunde en de Ayurveda wordt Herderstasje gebruikt.
Eigenschappen
Eén - of tweejarige plant uit de Kruisbloemenfamilie, wordt tot 50 cm hoog. Groeit vanuit een bladrozet op een stevige, licht behaarde, stengel omhoog, tijdens de bloei groeit de stengel door, aan de onderkant van de stengels zitten de zaadhauwtjes, de bovenkant bloeit. Ēēn bladrozet heeft vaak meerdere stengels. De bloemen zijn vuilwit en hebben vier bloemblaadjes. Onder de grond zit een lange penwortel. De hauwtjes zijn driehoekig of hartvormig. De wortelrozetbladeren zijn sterk ingesneden, de andere bladeren wat minder diep. Het blad is vaak beschimmeld, dan niet oogsten. Herderstasjes zijn echte pioniersplanten, die verdwijnen zodra de grond in cultuur is gebracht. Herderstasjes hebben zich verspreidt over de hele wereld, tot in Groenland aan toe, waar ze zijn terechtgekomen in het voetspoor van de Noormannen.
Gebruik
Gebruik het bovengrondse kruid. In gedroogde vorm 40 gram per 100 kg lichaamsgewicht per dag over het voer heen. Vers materiaal 80 gram per 100 kg lichaamsgewicht over het voer.